Co to jest Fototerapia?

Fototerapia to metoda leczenia wykorzystująca sztuczne źródła światła o wysokim natężeniu, mająca na celu naśladowanie naturalnego światła słonecznego. Lampy do światłoterapii emitują światło, które może skutecznie pomóc w regulacji rytmu dobowego oraz w regulacji produkcji hormonów, takich jak serotonina i melatonina, kluczowych dla naszego samopoczucia.

Światłolecznictwo jest uznaną w wielu krajach Europy (bardzo powszechnie stosowane m.in. w Niemczech i Skandynawii) oraz Stanach Zjednoczonych formą leczenia chorób, których przyczyną są zaburzenia wewnętrznych rytmów biologicznych człowieka.

Jest jedną z metod leczenia depresji, głównie sezonowej (ang. SAD, czyli Seasonal Affective Disorder). Poza leczeniem zaburzeń depresyjnych metodę tę wykorzystuje się również w leczeniu innych zaburzeń rytmów biologicznych takich jak: zaburzenia snu związane z opóźnieniem i przyspieszeniem zasypiania, zaburzenia snu spowodowane pracą zmianową, syndrom „jet lag”.

Emitowane przez lampę jasne światło jest podobne do słonecznego, jednak pozbawione szkodliwego promieniowania ultrafioletowego (UV), dlatego też ekspozycja nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jest metodą bezpieczną – może być stosowana w każdym wieku, także u  dzieci oraz kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Kiedy zastosować fototerapię?

  • leczenie depresji sezonowej (SAD) – największa skuteczność!
  • leczenie objawowe zaburzeń depresyjnych
  • zaburzenia snu związane z opóźnieniem pory zasypiania (zbyt późna pora zasypiania i późna budzenia się)
  • zaburzenia snu związane z przyspieszeniem pory zasypiania (zbyt wczesna pora zasypiania i wczesna budzenia się)
  • zaburzenia snu spowodowane pracą zmianową
  • syndrom „jet lag” (przy szybkiej zmianie stref czasowych)

Leczenie depresji sezonowej - jak działa fototerapia?

W sezonowym zaburzeniu afektywnym objawy depresji pojawiają się każdego roku około października lub listopada i utrzymują się przez zimę, aż do całkowitej remisji około marca, kwietnia, gdy dni stają się wyraźnie dłuższe. Jak wiadomo światło słoneczne jest źródłem energii i życia. Jego znacznie mniejsze natężenie w miesiącach jesienno-zimowych powoduje zaburzenia podstawowych procesów fizjologicznych u człowieka. U osób chorujących pojawia się wówczas uczucie zmęczenia, osłabienia, braku energii, czasem towarzyszy temu wzmożona senność w ciągu dnia, a w nocy sen nie dający wypoczynku, nadmierny apetyt szczególnie dotyczący słodyczy, a co za tym idzie wzrost masy ciała. Światło sztuczne, którego używamy w pomieszczeniach zwykle ma natężenie około 100-500 luksów. Jest to za mało, by mogło ono zastępować oddziaływanie światła naturalnego, którego natężenie w słoneczny dzień wynosi ok. 100 000 luksów. Lampy antydepresyjne emitują światło z mocą od około 5 000 do 10 000 luksów.

Fototerapia jest skuteczna w około 60-80% przypadków. Warto zaznaczyć, że jest to metoda, która przynosi niezwykle szybkie efekty – już po paru dniach jej stosowania chory odczuwa ulgę, poprawia się nastrój, stabilizuje rytm dobowy i apetyt.

Zalety Fototerapii:

  • naturalne, bezpieczne i skuteczne leczenie antydepresyjne
  • skuteczny sposób  zapobiegania i leczenia depresji sezonowej
  • łagodzenie objawów depresyjnych, regulacja rytmu dobowego 
  • może pomóc zwiększyć produkcję melatoniny
  • pomaga w walce z bezsennością
  • pomaga w walce z okresowo pojawiającymi się zaburzeniami apetytu
  • łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego
  • jest tańsza od farmakoterapii
  • jest bezpieczna, można ją stosować nawet u kobiet w ciąży i podczas karmienia
  • nie powoduje skutków ubocznych!

Jak wygląda leczenie?

W światłoterapii najczęściej wykorzystuje się światło widzialne (o barwie białej lub zielonej). Powinna być prowadzona oświetleniem o natężeniu co najmniej 2 500 luksów (zwykle stosowane są natężenia o zakresie 5 000–10 000 luksów).

Większość form terapii światłem obejmuje siedzenie lub pracę w pobliżu specjalnego rodzaju lampy z białym światłem LED o wysokiej intensywności (lampa ustawiona na poziomie oczu chorego).

Długość leczenia oraz pora dnia różnią się w zależności od zaburzenia:

  • Leczenie depresji sezonowej oraz wspomaganie leczenia innych epizodów depresyjnych – najlepszą porą dnia do stosowania terapii światłem jest poranek, w ciągu 30 minut od przebudzenia. Fototerapię rozpoczyna się od codziennych sesji trwających od 1/2 godziny do 2 godzin w zależności od natężenia stosowanego światła.
  • Leczenie opóźnionej fazy zasypiania – jedna sesja naświetlania zaraz po obudzeniu codziennie, przez 2 tygodnie.
  • Leczenie przyspieszonej fazy zasypiania – jedna sesja naświetlania każdego wieczoru, przez 2 tygodnie.
  • Zaburzenia snu z powodu pracy zmianowej – jedna sesja naświetlania wieczorem przed rozpoczęciem pracy w nocy lub podczas pracy w nocy przy objawach obniżenia koncentracji, senności.
  • Syndrom ,,jet lag” (zespół nagłej zmiany strefy czasowej) – jedna sesja naświetlania dziennie, przez 1-4 dni.

Uwaga! Podczas naświetlania kierujemy wzrok na lampę. Zwracamy uwagę by nie przenosić wzroku na sąsiadujące, ciemniejsze płaszczyzny.

Przeciwwskazania do Fototerapii:

Przed podjęciem światłoterapii jasnym światłem, należy skonsultować się z lekarzem i poprosić o przegląd stosowanych leków, w takich przypadkach jak:

  • choroby oczu (np. zaćma, jaskra, schorzenia nerwu wzrokowego, zapalenie ciała szklistego, nadwrażliwość na jasne światło)
  • leczenie preparatami farmakologicznymi dającymi nadwrażliwość na światło (np. niektóre antybiotyki, preparaty litu, chloropromazyna, fluoxetyna, imipramina, amiodaron, thioridazyna, hydro chlorothiazyd, propranolol)
  • stosowanie ziół fotouczulających takich jak dziurawiec, bratek, nagietek, rumianek, stokrotka, arnika górska oraz krwawnik
  • przyjmowanie tabletek przeciw malarii
  • osoby cierpiące na retinopatię lub cukrzycę powinny przed rozpoczęciem światłoterapii poddać się badaniom okulistycznym

Możliwe działania niepożądane fototerapii

Objawy niepożądane, jak podrażnienie oczu czy ból głowy, występują sporadycznie i dają się szybko wyeliminować poprzez skrócenie czasu naświetlania i zwiększenie odległości od źródła światła. Zwykle wyżej wymienione objawy znikają po kilku dniach. Jeśli tak się nie stanie należy wstrzymać terapię i skonsultować się z lekarzem przed jej kontynuacją.

W przypadku występowania suchości gałek ocznych podczas stosowania fototerapii można zakraplać oczy 1-2 kroplami roztworu soli fizjologicznej dostępnej w aptekach.

Początek leczenia

W MakMentis dysponujemy profesjonalnymi lampami do fototerapii, które można zarówno wypożyczać do domu jak i skorzystać z terapii w naszym Centrum, po wcześniejszym umówieniu terminu.

Dodatkowo jedna z naszych lamp w sezonie jesienno-zimowym ustawiona jest w poczekalni MakMentis, aby nasi Pacjenci czekając na wizytę u specjalisty choć trochę mogli skorzystać z pozytywnego wpływu emitowanego światła.

 

Zachęcamy do kontaktu, aby uzyskać więcej informacji:
tel. +48 690 465 937
mail: kontakt@makmentis.pl